!!! Forum !!!
FORUM GÓRSKI ŚWIAT
Koniecznie zobacz!


Menu główne
Strona główna
Bezpieczeństwo w górach
Co nowego
Co wziąć na szlak?
Galeria zdjęć
Górskie korony
Partnerzy serwisu
Relacje wybrane z forum
Relacje z gór świata
Tapety
Zdjęcie miesiąca


Tatry
Informacje ogólne
Schroniska w Tatrach
Szlaki tatrzańskie


Inne góry w Polsce
Beskid Sądecki
Beskid Wyspowy
Beskid Żywiecki
Bieszczady
Gorce
Okolice Krosna
Pieniny


------------------------------------

Ostatnia aktualizacja:
27.03.2011

Najlepsze górskie strony




Bezpieczeństwo w górach - podstawy

Każdego roku w górach dochodzi do dużej liczby przeróżnego rodzaju wypadków - od bardzo błahych aż po bardzo ciężkie a nawet śmiertelne. Wielu z nich z pewnością dałoby się uniknąć gdyby człowiek przestrzegał pewnych podstawowych zasad o których traktuje niniejszy tekst. Oczywiście im góry wyższe tym niebezpieczeństwo większe, jednakże poważne wypadki zdarzają się czasem także i w niskich górach. Stąd wniosek, że lepiej być przygotowanym na wszystko i wszędzie. Nigdy nie wiadomo czy podczas pięknie zapowiadającej się letniej wycieczki, nie staniemy z koniecznością walki o zdrowie i życie - nasze bądź czyjeś...


Podstawą każdej planowanej wycieczki w góry jest odpowiednie dobranie długości trasy oraz poziomu jej trudności - wszystko zgodnie z posiadanymi umiejętnościami, kondycją, wiekiem a także panującymi warunkami na szlaku oraz pogodą. Niewątpliwie jest to jednak bardzo trudne zadanie, szczególnie gdy wybieramy się pierwszy raz w góry i nie znamy swoich możliwości, bądź udajemy się w rejon górski którego nie znamy. Oto kilka wskazówek przy wstępnym planowaniu trasy:
  • Planując jakąkolwiek wycieczkę w góry korzystajmy z map turystycznych i/lub przewodników.

  • Planując jakąkolwiek dłuższą (np. kilkugodzinną) wycieczkę, tak dobierzmy czas przejścia na podstawie mapy bądź przewodnika, aby zejść na dół przed zmierzchem. Dodatkowo powinniśmy założyć co najmniej dwugodzinny zapas czasowy na nieprzewidziane sytuacje na szlaku.

  • Dobierając trasę dobierajmy ją zawsze do możliwości najsłabiej dysponowanej osoby w grupie.

  • Pamiętajmy, że w górach nie tylko długość trasy decyduje o stopniu jej trudności, ale także pokonywana różnica wysokości. W niektórych pasmach górskich dochodzą do tego trudności techniczne takie jak poruszanie się w ekspozycji oraz po skale (ubezpieczenia: łańcuchy, klamry, drabinki).

  • Starajmy się wychodzić na szlak możliwie jak najwcześniej. W lecie większe ryzyko burzy występuje popołudniu. Jeśli wyjdziemy na szlak wcześnie rano wówczas popołudniu znajdziemy się już na dole bądź w strefie, w której ryzyko porażenia przez piorun będzie dużo mniejsze. Ponadto będziemy mieli więcej czasu na podziwianie widoków bez obawy, że nie zdążymy zejść przed zmrokiem na dół.

  • W okresie częstego występowania burz dobierajmy trasę tak, aby mieć możliwość skrócenia trasy i zejścia w rejon w którym możemy w miarę bezpiecznie przeczekać burzę i okres wyładowań.

Każda sytuacja w której wchodzimy w teren zbyt trudny technicznie dla nas, bądź widzimy że obraliśmy na dany dzień zbyt długą trasę, powinna skłonić nas do zawrócenia/zmiany trasy. Nie powinniśmy sugerować się innymi osobami idącymi danym szlakiem, lecz powinniśmy zawsze dopasować szlak do swoich możliwości w danym dniu.





Bezpieczna turystyka w trudnych warunkach atmosferycznych


Prawidłowe zachowanie podczas burzy w górach
  • W przypadku zbliżania się burzy opuść jak najszybciej partie szczytowe i grań (korzystniejsze jest schodzenie na stok zawietrzny) - pamiętając jednocześnie, że gdy znajdujesz się na trudnym i eksponowanym szlaku nie możesz schodzić ze znakowanej ścieżki - grozi to bowiem wejściem w przepaścisty teren w którym nie ma możliwości bezpiecznego zejścia. Czasem powrót z takiego miejsca jest o własnych siłach niemożliwy - wiele osób próbując jednak się z takiego miejsca wydostać zakończyło tragicznie swoją przygodę z górami (i nie tylko).

  • Opuść także jak najszybciej miejsca ze sztucznymi ubezpieczeniami - łańcuchy, klamry, drabinki.

  • Niezwłocznie wyłącz telefon komórkowy i schowaj wszystkie metalowe przedmioty do plecaka.

  • Nie chowaj się pod pojedynczymi drzewami/grupami drzew.

  • Podczas burzy absolutnie nie należy układać się w pozycji leżącej, opierać o ściany budynków, opierać o skały, natomiast powinno się usiąść ze złożonymi razem i podciągniętymi pod siebie stopami (po "turecku") np. na plecaku. Jeśli jesteśmy w grupie powinniśmy się rozdzielić i znajdować w rozproszeniu, aby w razie wypadku porażenia piorunem pozostałe osoby miały możliwość udzielenia i wezwania pomocy.

Mgła i ograniczona widoczność
  • w żadnym wypadku nie wolno zbaczać ze znakowanego szlaku. W przypadku zagubienia szlaku, jeśli to możliwe należy powrócić do miejsca w którym się go widziało po raz ostatni dokładnie tą samą drogą którą się przyszło.

  • jeśli zgubiliśmy szlak podążajmy za szerszymi ścieżkami, drogami leśnymi, w ostateczności potokami (jeśli nie jesteśmy w terenie przepaścistym i wiemy że te ostatnie na dole przepływają w okolicach domostw, schroniska).

  • w przypadku poruszania się grupą w żadnym wypadku nie można się rozłączać (np. szukając ścieżki - ty pójdź w lewo ja pójdę w prawo. Później jest niemal pewne że się nie spotkamy).

  • jeśli doszłoby do całkowitego zagubienia się i niemożliwości odnalezienia dalszej drogi, należy znaleźć jakikolwiek punkt charakterystyczny (słupek graniczny, tyczka na szlaku, ambona leśna itp.) a następnie wezwać GOPR/TOPR. Po wezwaniu pomocy nie zmieniać miejsca oczekiwania na ratunek!





Wysokość i ekspozyjca

Te dwa czynniki są głównie istotne przy planowaniu wyjazdu w wyższe góry. Jednakże czasem także i przed wyjazdem w niższe góry warto sobie co nieco o nich przypomnieć i poczytać. Jest kilka podstawowych zasad których należy przestrzegać:
  • Należy unikać wywożenia małych dzieci i osób w podeszłym wieku różnego rodzaju kolejkami - może to bowiem skutkować zaburzeniami w funkcjonowaniu organizmu. Związane jest to z nagłą zmianą wysokości, a więc panującym ciśnieniem i innymi warunkami atmosferycznymi.

  • Zaleca się po przyjeździe w wyższe góry przeprowadzenie tzw. aklimatyzacji - tzn. stopniowe przyzwyczajanie organizmu do coraz większych wysokości i rozrzedzonego powietrza. W górach polskich aklimatyzację wystarczy ograniczyć głównie do mniejszych dzieci oraz osób w podeszłym wieku. W zależności od wieku oraz wysokości powinna ona trwać od 1-2 do kilku dni.

  • Wychodząc na eksponowane szlaki należy mieć pewność, że wszystkie osoby w grupie są na nią odpowiednio odporne. Strach przed znajdującymi się pod nami przepaściami (dla osób posiadających lęk wysokości wystarczy parę metrów) powoduje strach i paraliż ruchów. Stwarza to niebezpieczeństwo dla tej osoby poprzez odpadnięcie od skały/ściany czy też czasem tragiczne w skutkach poślizgnięcie się wywołane niewłaściwym poruszaniem się po szlaku na skutek strachu. Kolejnym niepożądanym i niebezpiecznym skutkiem jest blokowanie ruchu na szlaku, gdyż wówczas inne osoby starają się ominąć sparaliżowaną osobę innymi drogami.

  • Należy pamiętać że przy korzystaniu z ubezpieczeń sztucznych typu łańcuchy, poruszamy się według zasady: jedna osoba na jednym odcinku łańcucha. Jednoczesne używanie jednego fragmentu łańcucha przez dwie lub więcej osób może skutkować wytrąceniem z równowagi którejś z osób, a także bolesnym przygniecieniem dłoni drugiej osoby do skały.

  • Na stromych szlakach z obsuwającym się żwirem i kamieniami pamiętajmy o osobach idących poniżej nas.





Podsumowanie

Do przedstawionych powyżej zaleceń i wskazówek należy jeszcze dołączyć zdrowy rozsądek w poruszaniu się po szlakach. Pamiętajmy także, że ma to być przyjemność dla wszystkich, a nie wszyscy mają jednakową kondycję czy wprawę w poruszaniu się po skale. W trudnych miejscach po prostu poruszajmy się rozważnie i się nie spieszmy - niech każdy idzie swoim tempem a wówczas wszyscy powinniśmy dojść bezpiecznie na górę i wrócić z powrotem na dół.

I jeszcze jedno. Nieprawdą jest, że nasze bezpieczeństwo to tylko nasza osobista sprawa. Jeśli coś Ci się stanie wtedy na pomoc wyruszają ratownicy i to oni ryzykują swoim zdrowiem i życiem dla Ciebie.

Wszelkie informacje zawarte powyżej dotyczą wyłącznie letniej turystyki górskiej





Wzywanie pomocy

Telefon.

Przed wyjściem w góry koniecznie zapisz sobie numer telefonu alarmowego. Pamiętaj, że nie koniecznie Ty musisz potrzebować pomocy, ale mogą to być także turyści spotkani przez Ciebie na szlaku. Niech nie zdarzy nam się nigdy taka sytuacja, że nie wiemy co wówczas zrobić. Numerem alarmowym międzynarodowym jest 112! Natomiast numerem alarmowym TOPR jest 601 100 300, którym posługujemy się w każdych polskich górach. Pamiętaj jednak aby nie nadużywać tego numeru! Jeśli masz jakieś pytania do TOPR-u związane z bezpieczeństwem to skorzystaj z numeru (018) 201-47-31. Jeśli posiadasz telefon komórkowy i chodzisz w góry, nie czekaj tylko zapisz numer alarmowy - nigdy nie wiadomo co się przydarzy. Jeśli nie posiadamy telefonu lub w danym miejscu nie ma zasięgu to pamiętajmy o następującej zasadzie: jakikolwiek sygnał optyczny lub akustyczny powtarzany 6 razy na minutę (co 10 sekund) po czym następuje jedna minuta przerwy. Odpowiedź o zrozumieniu sygnału to taki sam sygnał lecz 3 razy na minutę, po czym 1 minuta przerwy.

W razie przylotu śmigłowca jeśli ktoś z grupy potrzebuje pomocy, jedna osoba powinna stanąć w pozycji wyprostowanej, z uniesionymi do góry rękami. Sylwetka powinna tworzyć literę 'Y' (Yes). Gdy pomoc jest niepotrzebna, jedną rękę unosimy do góry, drugą pozostawiamy spuszczoną wzdłuż tułowia.





Etyka
Na koniec chciałbym jeszcze dodać kilka słów od siebie, a dokładniej odnośnie naszego zachowania się w górach. Pomijając okolice najpopularniejszych kurortów oraz najczęściej uczęszczanych szlaków, góry to rejony jeszcze stosunkowo mało ucywilizowane i dzikie. Piszę stosunkowo, gdyż przy obecnym ruchu turystycznym a także niezbyt dużej powierzchni jaką zajmują polskie góry o ich "dzikości" w pełnym tego słowa znaczeniu trudno już mówić. Starajmy się jednak jak najdłużej taką utrzymać i sprawić aby inni po nas zastali je takie, jakimi myśmy je zastali. Nie hałasujmy, w Parkach Narodowych nie zbaczajmy z wyznaczonych ścieżek i szlaków i nie śmiećmy. Wzięcie butelki po wodzie, papierków po czekoladzie czy skórek po pomarańczy naprawdę nas wiele nie kosztuje a w ten sposób wyrażamy szacunek przyrodzie, górom a także innym turystom którzy także po nas chcą przeżyć przyjemne chwile w takim miejscu.
W wyższych partiach gór miłym zwyczajem jest wzajemne pozdrowienie się słowem 'cześć' czy 'dzień dobry'. Zresztą nie jest istotne że jedna osoba powie cześć po polsku a druga po angielsku czy hiszpańsku. Pozdrawiajmy się jakkolwiek i bądźmy dla siebie mili. Jedziemy tam miło spędzić czas i przeżyć coś niezwykłego, niecodziennego. Nie oznacza to jednak że możemy zapomnieć o kulturze osobistej. To właśnie m.in. dzięki niej niech kolejne wyjazdy będą równie sympatyczne co poprzednie...


Cała treść tego rozdziału jest moim osobistym przemyśleniem dotyczącym bezpieczeństwa i moim zdaniem prawidłowego zachowania się w górach. Mimo to uważam, że dobrze jest zapoznać się z powyższym tematem na podstawie doświadczeń kilku osób. Wówczas powinniśmy sobie wyrobić właściwe zdanie na powyższy temat.





Serwis Górski Świat - Copyright © Bartłomiej Pedryc 2003-2014.
Wszelkie prawa zastrzeżone.