Odpowiedz  Napisz temat 
Głębia ostrości
Autor Wiadomość
Galleahad

****


Postów: 491
Grupa: Zarejestrowani
Dołączył: Nov 2008
Status: Offline
Post: #1
Głębia ostrości

No, Kochani, czas na nowy temat - między jedną fuchą a drugą trzeba się trochę odchamić.

A więc może coś, co w fotografii często bywa niedoceniane, a często świadczy o jakości zdjęcia... głębia ostrości.

Głębia ostrości, to zakres od kliszy / matrycy elementów na zdjęciu, dla którego te elementy są ostre. Czyli inaczej mówiąc, jeśli ustawimy na zdjęciu ostrość na kwiatek na pierwszym planie, to co będzie oprócz niego ostre, albo podobnie, gdy tą ostrość ustawimy na horyzont.

Głębia ostrości zależy od kilku parametrów:
1. ogniskowej obiektywu, (czyli jego długości)
2. wartości przysłony, (czyli szerokości prześwitu obiektywu)
3. odległość, na jaką ostrzymy obiektyw
4. wielkości materiału światłoczułego (matrycy, kliszy...)

Pewnie zauważyliście, że zdjęcia krajobrazów o szerokim kącie widzenia zwykle ostre są na całym obszarze, a zdjęcia ptaków, świstaków itp., robione zoomem, czy teleobiektywem z dużej odległości są w tle rozmyte. Poza tym zwykle zdjęcia robione małymi kompaktami zwykle też ostre są na całym: na pierwszym planie i na ostatnim.

Nie chcę od razu zarzucać was twardymi wzorami z fizyki, (bo mało kto stosuje je w praktyce, kiedy liczy się czas, orientacyjna wiedza i przede wszystkim oko).

Opiszę więc tylko ogólne zasady, jak głębią ostrości można sterować.
Generalnie im większa jasność obiektywu (mniejsza wartość przysłony), im dłuższa ogniskowa, im większy materiał światłoczuły i w końcu im bliżej ostrzymy, tym głębia ostrości jest mniejsza.

    - widać to często w przypadku zdjęć makro (zwykle nie jest to prawdziwe makro, ale bliskie ostrzenie). Kwiatek, czy co tam robimy jest zwykle ostry, ale często tylko na jednym płatku, dalej i bliżej wszystko zaczyna się rozmywać.

Dlatego, jeśli chcemy uniknąć rozmytego pierwszego planu, a mimo to zachować ostre tło, zaleca się ostrzyć raczej bliżej niż dalej - w praktyce sprawdza się zasada ostrzenia na 1/3 odległości między pierwszym a ostatnim planem.

    - tu ostrość ustawiana była na 5 metrów, ostre są i trawy zaraz przed obiektywem i ostatni plan.

    - to zdjęcie zaś jest ostre od pierwszego do przedostatniego planu - drzewa na samym końcu są już rozmyte. Błąd polegał na ustawieniu ostrości na wartość najbliższą (0,9m). Głebia ostrości nie sięgnęła nieskończoności.

Podobnie, im dłuższą lufę zapniemy do aparatu, tym głębia ostrości będzie płytsza - ostry będzie jeden element, reszta zaś zamglona, niewyraźna.
Przeciwnie, gdy do aparatu zapniemy obiektyw szerokokątny, który będzie miał pole widzenia 70, czy nawet 90 stopni, to ostre będzie prawie wszystko...

Druga rzecz, którą możemy bezpośrednio regulować w aparacie to głębia ostrości w zależności od wartości przysłony. Jeśli mamy do dyspozycji jasny obiektyw (o jasności 2,8, 2, 1,4 albo jeśli ktoś z Was ma takie cudo, to i nawet 1,2, 1, czy prawie nigdzie niespotykany obiektyw Canona o eksperymentalnej jasności 0,9), wówczas, gdy otworzymy przysłonę na maksa, czyli otworzymy prześwit obiektywu i pozwolimy na całkowite wykorzystanie powierzchni soczewek, to głębia ostrości też się zmniejszy. Jeśli zaś przysłonę zamkniemy, to ostrość zacznie sięgać nam dalej i bliżej od ustawionego punktu. Bardzo przydaje się funkcja podglądu głębi ostrości w lustrzankach - co prawda obraz się przyciemnia, ale widać też, że więcej elementów w kadrze jest ostrych.

    - na tym zdjęciu było dość ciemno w lesie - żeby nie poruszyć zdjęcia otworzyłem przysłonę do 1,8, ale straciłem przez to na głębi ostrości - pierwszy plan jest nieostry - mój błąd, było wziąć statyw i ustawić mniejszy otwór przysłony oraz długą ekspozycję, albo zastosować zasadę 1/3 głebi ostrości... może by zadziałało.

    - tu podobnie - pierwszy plan nieostry, bo ostrość ustawiona jest za blisko nieskończoności.


Jeśli zaś chodzi o małe otwory przysłony, to w małych kompaktach mamy ograniczenie w postaci fizycznej wielkości obiektywu. Ponieważ wartość przysłony to stosunek ogniskowej obiektywu do jego średnicy prześwitu (f = F/d), to uzyskanie w kilkumilimetrowym obiektywie wartości przysłony równej 22 wymaga zastosowania prześwitu rzędu dziesiątych milimetra. Przy tej wartości dochodzi jednak do załamania promieni świetlnych wskutek zjawiska dyfrakcji. Mówiąc prościej, dochodzi wtedy do drastycznego spadku jakości zdjęcia przez rozmycie szczegółów.

Ostatnia rzecz, jaka ma też wpływ na głębię ostrości to wielkość materiału światłoczułego. Inaczej mówiąc, im większą fizycznie mamy matrycę czy klatkę filmu, tym głębia ostrości będzie mniejsza. Na maleńkich matrycach w kompaktach praktycznie niemożliwe jest uzyskanie rozmycia tła... co innego w aparatach średnio-, czy wielkoformatowych - tam wręcz nie trzeba aż tak jasnych obiektywów, żeby ten efekt uzyskać.

Opiszę może jeszcze może ciekawy parametr, który może się przydać wszystkim, którzy pragną uzyskać największą głębię ostrości dla swojego obiektywu. Chodzi wówczas o to, żeby ustawić ostrość w obiektywie na taką odległość, żeby ostrość sięgała jeszcze do nieskończoności, ale jednocześnie obejmowała możliwie jak najbliższy obszar. Odległość tę nazywa się odległością hiperfokalną.
A jak obliczyć odległość hiperfokalną. Otóż odległość hiperfokalna H jest wprost proporcjonalna do iloczynu kwadratu ogniskowej (F) podzielonego przez iloczyn wartości przysłony (f) i szerokości krążka rozproszenia* ?.

H = F^2/f*c

*krążek rozproszenia - najmniejszy element na kliszy, który po powiększeniu wciąż postrzegany jest jako punkt, dla matryc APS-C zwykle wynosi on 0,019mm, dla filmu małoobrazkowego ok. 0,0,26mm, a dla kliszy średnioformatowej 0,049mm

czyli np. dla lustrzanki małoobrazkowej, obiektywu o ogniskowej 50mm i przysłony 2,8 uzyskujemy:
H = 50*50/2,8*0,026 = 2500/0,0728 = 34340,659mm, czyli ok. 34,3 metra. Gdy ustawimy ostrość na taką odległość, to głębia ostrości będzie sięgać od nieskończoności do połowy odległości hiperfokalnej H, czyli ok. 17 metrów.
ale co się stanie, gdy weźmiemy obiektyw szerokokątny dla aparatu małoobrazkowego o ogniskowej np. 28mm i przysłonie 22?
Wtedy H = 28*28/22*0,026 = 784/0,572 = 1370,62mm = ok. 1,37 metra. To oznacza, że jak ustawimy ostrość na 1,37 metra, to głębia ostrości będzie sięgała od ok. 70 cm do nieskończoności.
Jest różnica?
No to może jeszcze dla teleobiektywu, np. ogniskowa 300mm, przysłona 4.
H = 300*300/4*0,026 = 90000/0,104 = 865384,6mm, czyli ok. 865 metrów, inaczej mówiąc głębia ostrości będzie przy ostrości na odległość hiperfokalną sięgała od 432,5 metra do nieskończoności - to jest bardzo mało, jeśli się porówna z poprzednimi obiektywami...

Ciekawskich, chętnych obliczeń i dokładniejszych informacji odsyłam do odpowiednich artykułów:
Głębia ostrości (Wikipedia)
Głębia ostrości (optyczne.pl)
Odległość hiperfokalna (optyczne.pl)
Definicja krążka rozproszenia (optyczne.pl)
Głębia ostrości - co to jest (fotopolis.pl)
Wpływ wielkości matrycy na głębię ostrości w praktyce (fotopolis.pl)


Ten post był ostatnio modyfikowany: 12-12-2008 07:20 PM przez Galleahad.

12-12-2008 06:42 PM
Odwiedź stronę użytkownika Znajdź wszystkie posty użytkownika Zacytuj ten post w odpowiedzi
Sokół
Brak aktywacji konta


Post: #2
RE: Głębia ostrości

czy Ty jestes w stanie wrzucić kilka przykładów zdjęć i odpowiednio to opisać? Gdzie jest "dobrze" a gdzie "tak sobie" a gdzie "źle" zrobiona ta głebia ostrości?


12-12-2008 06:51 PM
Zacytuj ten post w odpowiedzi
bober37

*****


Postów: 1,196
Grupa: Zarejestrowani
Dołączył: Nov 2008
Status: Offline
Post: #3
RE: Głębia ostrości

Witaj, nie no Stary pomyliles sie z powolaniemSmile super temacik opisany, profesjonalista z Ciebie w kazdym caluSmile



Życie jest za krótkie....więc po cholerę być przeciętnym człowiekiem.... Kazimierz Kutz
12-12-2008 08:16 PM
Znajdź wszystkie posty użytkownika Zacytuj ten post w odpowiedzi
Gandzia1
@@@@@@@@@@@@@@
*****


Postów: 1,762
Grupa: Zarejestrowani
Dołączył: Nov 2006
Status: Offline
Post: #4
RE: Głębia ostrości

Galleahad a jak mamy automat bez takich tam wygibasów albo tylko robimy z komórki
to coś możemy zastosować z tego co piszesz?
Czy dobrze zrozumiałam?
Jak chcę zrobić zbliżenie i chcę ostre tzw. makro ale tak by wszystko inne było ostre to co :

cyt. "Dlatego, jeśli chcemy uniknąć rozmytego pierwszego planu, a mimo to zachować ostre tło, zaleca się ostrzyć raczej bliżej niż dalej - w praktyce sprawdza się zasada ostrzenia na 1/3 odległości między pierwszym a ostatnim planem."

-to znaczy ,że jakby patrzę na interesujący mnie obiekt tzn. plan pierwszy ale ostrość ustawiam po zanim między następnym planem ?


14-12-2008 09:29 AM
Znajdź wszystkie posty użytkownika Zacytuj ten post w odpowiedzi
Galleahad

****


Postów: 491
Grupa: Zarejestrowani
Dołączył: Nov 2008
Status: Offline
Post: #5
RE: Głębia ostrości

Cześć Gandzia,

jeśli macie prosty kompakt, to duże prawdopodobieństwo, że dla większości zdjęć będzie miał dużą głębię ostrości. W przypadku makro głębia ostrości będzie niewielka zawsze - bo fotografujemy zwykle z odległości kilku centymetrów i każdy obiektyw/aparat w takich warunkach będzie powodował rozmycie tła.
Co do ostrzenia na 1/3 kadru - to tak, jeśli chcecie uzyskać jak największą głębię ostrości, to to jest dość pewny sposób, czyli ustawia się ostroć trochę za najbliższy obiekt. Przy czym jeśli pierwszy plan masz bardzo blisko (ok. 0,5 -1 metra), to głębia może nie sięgnąć od pierwszego planu do nieskończoności...
a w ogóle to co można ustawić oprócz kadru, jak się robi zdjęcie komórką?


14-12-2008 12:42 PM
Odwiedź stronę użytkownika Znajdź wszystkie posty użytkownika Zacytuj ten post w odpowiedzi
Mallaidh

*****


Postów: 3,722
Grupa: Zarejestrowani
Dołączył: Aug 2008
Status: Offline
Post: #6
RE: Głębia ostrości

Galleahad, dzięki za ten tekst - super przystępnie opisany!

Z kilku podanych przez Ciebie źródeł czytałem też serię artykułów poniżej:
http://www.fotopolis.pl/index.php?n=6751


Oczywiście, w prostych kompaktach i komórkach wiele poszaleć z głębią się nie da, ale tak dla żartu, powiem Ci , że mój telefon zaskoczył mnie ilością opcji: tryby, scenerie, efekty, balans bieli itp. Wink Tylko zdjęcia nie wychodzą jakoś Wink

PZDR[/i]


14-12-2008 03:51 PM
Odwiedź stronę użytkownika Znajdź wszystkie posty użytkownika Zacytuj ten post w odpowiedzi
mar.an

*****


Postów: 1,093
Grupa: Zarejestrowani
Dołączył: Oct 2008
Status: Offline
Post: #7
RE: Głębia ostrości

A co zrobić z takim zdjęciem, bądź jak zadziałać przed jego zrobieniem, by chmury widoczne na nim nie były tak samo płaskie jak śnieg?

   



http://www.youtube.com/watch?v=syTcL8OIP7A
16-12-2008 07:09 PM
Znajdź wszystkie posty użytkownika Zacytuj ten post w odpowiedzi
Galleahad

****


Postów: 491
Grupa: Zarejestrowani
Dołączył: Nov 2008
Status: Offline
Post: #8
RE: Głębia ostrości

Płaskie? Czyli ma być więcej szczegółów? Może trochę je przyciemnić... bawić się czasem ekspozycji. A w ogóle ja bym w tym zdjęciu raczej starał się wyciągnąć szczegóły ze śniegu... czyli albo szara połówka do przyciemnienia śniegu albo kilka czasów naświetlania, kilka zdjęć tego samego kadru i łączymy w kompie metodą HDR (byle nie przesadzić, bo wyjdzie nierealne).
A po zrobieniu... można w Photoshopie zaznaczyć maską jasny śnieg i postarać się go trochę przyciemnić i wykontrastować... ogólnie pobawić się suwakami - ale z tego niedużo raczej wyjdzie...


16-12-2008 07:30 PM
Odwiedź stronę użytkownika Znajdź wszystkie posty użytkownika Zacytuj ten post w odpowiedzi
mzak

****


Postów: 293
Grupa: Zarejestrowani
Dołączył: Jun 2008
Status: Offline
Post: #9
RE: Głębia ostrości

   

pozdrawiam , mam nadzieję, że wybaczycie mi ingerencję bez pozwolenia autora


Ten post był ostatnio modyfikowany: 16-12-2008 10:16 PM przez mzak.

16-12-2008 10:13 PM
Odwiedź stronę użytkownika Znajdź wszystkie posty użytkownika Zacytuj ten post w odpowiedzi
dzienciol313
okrzyknięty stukaczem
*****


Postów: 1,457
Grupa: Zarejestrowani
Dołączył: Aug 2007
Status: Offline
Post: #10
RE: Głębia ostrości

My tak ale czy mar.an też?Toungue Big Grin



"Góry są wyzwaniem, prowokują istotę ludzką do wysiłku, do przezwyciężania samych siebie." J.P.II
16-12-2008 10:30 PM
Znajdź wszystkie posty użytkownika Zacytuj ten post w odpowiedzi
Krzysiek
Administrator
*******


Postów: 827
Grupa: Administratorzy
Dołączył: Dec 2008
Status: Offline
Post: #11
RE: Głębia ostrości

[

mzak napisał(a):
pozdrawiam , mam nadzieję, że wybaczycie mi ingerencję bez pozwolenia autora

Nie bawiłbym się raczej światłem i cieniem dosłownie, bo to widać na kontrastach, a spróbowałbym z poziomami... Jeśli zdjęcie ma być w sepii to można zrobić kolorowe a później dodać ten efekt wcześniej wybierając jakie szczegóły mają być widoczne, bo tak to ciężko coś z tym podziałać, chmurki jak płaskie były tak pozostają... Jeśli to RAW to zrobisz z tym wiele więcej.
Smile
[attachment=18029]



"nie możemy się tu zatrzymać, to kraina nietoperzy !"
16-12-2008 10:56 PM
Znajdź wszystkie posty użytkownika Zacytuj ten post w odpowiedzi
mar.an

*****


Postów: 1,093
Grupa: Zarejestrowani
Dołączył: Oct 2008
Status: Offline
Post: #12
RE: Głębia ostrości

mzak napisał(a):
pozdrawiam , mam nadzieję, że wybaczycie mi ingerencję bez pozwolenia autora



Mzak, powiedz mi, czy to co zrobiłeś ze zdjęciem to efekt wyostrzenia? Wyglada dużo lepiej i chmura nabrała kształtuSmile

Dzięki Wam Panowie za pomocBig Grin
Uwagi wezmę sobie do serca.



http://www.youtube.com/watch?v=syTcL8OIP7A

Ten post był ostatnio modyfikowany: 17-12-2008 07:14 AM przez mar.an.

17-12-2008 07:13 AM
Znajdź wszystkie posty użytkownika Zacytuj ten post w odpowiedzi
WyznaczTrase
Brak aktywacji konta


Post: #13
RE: Głębia ostrości

Świetne wskazówki, może teraz będę lepiej potrafiła wykorzystać możliwości mojego aparatuSmile


17-10-2014 12:17 PM
Zacytuj ten post w odpowiedzi
conti

*****


Postów: 2,412
Grupa: Zarejestrowani
Dołączył: Nov 2014
Status: Offline
Post: #14
RE: Głębia ostrości

mar.an napisał(a):
A co zrobić z takim zdjęciem, bądź jak zadziałać przed jego zrobieniem, by chmury widoczne na nim nie były tak samo płaskie jak śnieg?


Jest jeszcze ewentualność podciągnięcia czułości. Nie na maxa bo będzie za bardzo kontrastowało, ale mam wrażenie, że aby uniknąć w przyszłości takich zdjęć, można spróbować z czułością.
Może niech jeszcze wypowie się na ten temat ktoś kto czuje się mocniej w fotografii, tak jak np. Galleahad.


30-11-2014 07:11 PM
Znajdź wszystkie posty użytkownika Zacytuj ten post w odpowiedzi
piotr555

*


Postów: 1
Grupa: Zarejestrowani
Dołączył: Jan 2018
Status: Offline
Post: #15
RE: Głębia ostrości

Super wskazówki, dzięki


30-01-2018 09:18 AM
Znajdź wszystkie posty użytkownika Zacytuj ten post w odpowiedzi
Odpowiedz  Napisz temat 



Pokaż wersję do druku
Wyślij ten temat znajomemu
Subskrybuj ten temat | Dodaj ten temat do ulubionych

Skocz do: